JFLAP NEDİR?
JFLAP, nondeterministik sonlu otomatlar, nondeterministik pushdown otomatlar, multi-tape Turing makineleri, muhtelif çeşitlerde gramerler, parsing(ayrıştırma) ve L-sistemler gibi konu başlıklarını içeren formal dilleri tecrübe etmek için yazılmış bir programdır. En yeni sürümü 3 Eylül 2009’da çıkmıştır.
JFLAP’IN TARİHİ
FLAP, Rensselaer Polytecnic Enstitüsünde (Amerika) 1990 yıllarında Susan Rodger, önderliği altında çalışan öğrenciler tarafından otomatlar için yazılmış, yazılım parçaları olarak başlatıldı. Rodger’in 1994 yıllında Duke Üniversitesine(Amerika/Durham) taşınmasıyla birlikte JFLAP projesi de bu üniversite bünyesine katılmış oldu.
JFLAP’ın tarihi gelişimi ve bazı sürümlerinin kaynak kodları için http://www.jflap.org/jflaptmp/ adresine bakabilirsiniz.
JFLAP için 2005 ve 2006 yıllarında çalıştaylar düzenlenmiştir.
JFLAP’LA NELER YAPABİLİRİZ?
JFLAP, formal diller ve otomata teorinin temellerinin öğrenilmesine yardımcı olan, grafiksel araçların bulunduğu bir paket yazılım programıdır.
Düzenli Diller Oluşturulabilir
- DFA (Deterministik Sonlu Otomatlar)
- NFA (Deterministik Olmayan Sonlu Otomatlar)
- Düzenli Gramer
- Düzenli İfadeler
Düzenli Diller arasında dönüşümler yapılabilir.
- NFA -> DFA -> Minimal DFA
- NFA düzenli ifadeler
- NFA düzenli gramerler
Bağlam bağımsız diller oluşturulabilir.
- Push-down otomatlar
- Bağlam bağımsız gramerler
Bağlam bağımsız diller birbirine dönüştürülebilir.
- PDA(Yığıtlı Otomat) -> CFG (Bağlamdan bağımsız dilbilgisi)
- CFG -> PDA (LL ayrıştırıcısı)
- CFG -> PDA (SLR ayrıştırıcısı)
- CFG -> CNF (Chomsky Normal Biçimi)
- CFG -> LL ayrıştırma tablosu, ayrıştırıcı
- CFG -> SLR ayrıştırma tablosu, ayrıştırıcı
- CFG -> Kaba kuvvetle ayrıştırma
Özyineli Sayılabilir Diller
- Turing Makinesi (1-şerit)
- Turing Makinesi (çoklu-şerit)
- Turing Makinesi (blok yapılandırma)
- Kısıtlanmamş Gramerler
- Kısıtlanmamış Gramerler -> kaba kuvvetle ayrıştırma
L-Sistemler oluşturulabilir.
JFLAP LİSANS VE TELİF HAKLARI
JFLAP, Creative Commons Lisansıyla tescillenmiştir.
“Creative Commons (kısaca CC) kâr amacı gütmeyen, telif hakları alanında esneklik ve paylaşımı yaygınlaştırmak amacıyla kurulmuş bir düşünce hareketi ve organizasyonudur.
Creative Commons, 2001 yılında Center for the Public Domain kuruluşunun desteğiyle başlayan ve aralarında fikri mülkiyet konusunda uzman James Boyle, Michael Carroll, Molly Shaffer Van Houweling ve Lawrence Lessig, MIT’de bilgisayar bilimleri profesörü Hal Abelson, hukuk kökenli belgesel filmci ve siber hukuk uzmanı Eric Saltzman gibi sanatçı ve entelektüellerin bulunduğu bir grup tarafından kurulmuştur. Creative Commons amacına ulaşmak için sanatçılara ve genel olarak tüm eser sahiplerine, yasanın kendilerine tanıdığı kimi hakları kamuyla paylaşabilmelerine imkân verecek, özel olarak hazırlanmış telif lisansı sözleşmeleri önermektedir.
Özgür Yazılım Vakfı tarafından daha önce meydana getirilen GNU Genel Kamu Lisansı (GNU GPL) metinlerini temel alan bu sözleşmelerin özelliği, yaratıcı kişilere, telif hakkından tamamen feragat etmeksizin eserlerini paylaşıma açmalarına imkân tanımasıdır.
Creative Commons tarafından hazırlanıp, üye ülkelerdeki temsilci kuruluşlarca ilgili hukuka göre uyarlanan bu sözleşmeler, özellikle sayısal platformda eserlerin izinsiz kopyalanması konusunda yaşanan hukuki kaosa değişik bir bakış açısıyla yaklaşmaktadır. Sahibi tarafından Creative Commons lisans sözleşmesi altında kamuya sunulan eserler, ticaret dışı amaçlar için kullanımını destekleyerek (nc ile işaretlenmiş modellerde), internetin alışveriş kanalı yerine gerçek bir bilgiye erişim platformu haline gelebilmesi yönünde tamamen bağımsız ve gönüllü katkı anlamına gelmektedir.”1
Özetle söylecek olursak:
by-nc-sa
Eserin ilk sahibi belirtilecek
Ticari kullanılamayacak
İlk lisans modeli korunacak
Bu lisansa sahip eseri kopyalayabilirsiniz, üzerinde değişiklik yapıp yenisini üretebilirsiniz. Sağlanması gereken üç şart var. İlki, eserin tüm kopyalarında eserin ilk sahibinin belirtilmesi. İkincisi, eserin hiçbir kopyası veya eserden üretilmiş yeni eserlerin hiçbirisinin ticari ortamda kullanılmaması. Üçüncüsü, eserin tüm kopyalarında veya eserden üretilmiş yeni eserlerde de aynı lisansın kullanılmaya devam edilmesi.2
1,2-http://tr.wikipedia.org/wiki/Creative_Commons